عملکرد انواع توکسین بایندرها در خوراک دام، طیور و آبزیان

اهمیت توکسین بایندرها

با توجه به اهمیت سلامت و بهداشت عمومی و ضررهای مالی احتمالی صنعت دامپروری و تولید

محصولات لبنی ناشی از مایکوتوکسین ها،  اهمیت بسزایی دارد.اخیرا پیدا کردن روش های علمی

و سریع جهت شناسایی و سم زدایی از مایکوتوکسین ها در غذاهای انسان و خوراک دام و طیور و آبزیان،

به لحاظ اقتصادی اهمیت ویژه ای پیدا کرده است. تحقیقات اخیر نشان داده است که آسانترین، مؤثرترین و به

صرفه ترین شیوه در کاهش بروز اختلالات مربوط به سموم قارچی یا جلوگیری از ورود این سموم در شیر و

محصولات دامی می باشد.  استفاده از مواد جاذب، همانند محصولات شرکت توس ارت خاوران  میتواند باعث

جلوگیری از انواع مسمومیت های  غذایی در حیوانات شود.

این مواد مولکول توکسین را، در خوراک آلوده و در دستگاه گوارش به صورت غیرقابل برگشت جذب می نمایند.

بنابراین کمپلکس توکسین جاذب از دستگاه  گوارش عبور کرده و از طریق مدفوع دفع می شود و بدین صورت از

جذب توکسین توسط بدن  حیوانات جلوگیری می کند و یا آن را به حداقل می رساند.

توکسین بایندرها موادی هستند که این وظیفه را بر عهده دارند.

 

انواع توکسین بایندرها:

۱- توکسین بایندر های رسی

توکسین بایندرهای رسی از دسته های آلومینیم سیلیکات، بنتونیت سدیم (بنتونیت پلت پلاس، بنتونیت توس بایندر

بنتونیت پتاسیم، زئولیت و… می باشد. این مواد بدلیل بار دار بودن ساختارشان در جهت خنثی نمودن بار ساختار خود

با عناصر بار دار ایجاد  باند نموده و آنها از دسترس بدن خارج می کنند. این مواد با ایجاد سطح تماس فعال زیاد و ایجاد

بار الکتریکی ، باعث جذب سموم قارچی شده و بدون جذب از دستگاه گوارش دفع می گردد. هرچه این مواد بتوانند

سطح فعالیت بیشتری داشته باشند و بار الکتریکی بیشتری تولید کنند، کارایی آنها در جذب سموم قارچی

افزایش می یابد.  جذب سموم قارچی در این توکسین بایندر ها به بار مولکولی و وزن ذرات بستگی دارد.

از مزایای استفاده از جاذب های رسی علاوه بر جذب آفلاتوکسین می توان به افزایش ضریب جذب خوراک بعلت تاخیر در

حرکت مواد غذایی در دستگاه گوارش اشاره کرد. همچنین بدلیل جذب گازهای سمی آمونیاک و… باعث از بین بردن بوی

نامطبوع و رطوبت بیشتر در بستر می شود.

 

۲- توکسین بایندرهای آلی

توکسین بایندرهای آلی بر پایه بتا گلوکان (دیواره داخلی مخمر ) می باشند. این مواد از دیواره داخلی مخمر استخراج

شده اند که دارای ساختار ۱و۳ بتاگلوکان و۱و۶ بتاگلوکان بوده و مولکول غیر قطبی و بدون بار می باشند.

در نتیجه مواد مغذی جیره و ریز مغذی ها را به خود جذب نمی کنند.

با توجه به ساختار مارپیچی و فنر مانندی که دارند ظرفیت جذب بالایی دارند بطوریکه ۱ گرم از آنها سطحی برابر

۲۰ متر مربع  را پوشش می دهند. از طرفی چون بر اساس باندهای هیدروژنی و واندروالسی مایکوتوکسین ها

را جذب می کنند. این مواد میل ترکیبی بالایی برای جذب دارند که در مقدار کم سم هم موثر واقع می شوند.

دیواره سلولی مخمر می تواند رشد باکتریهای مصرف کننده لاکتات را برای تثبیت pH شکمبه و رشد میکربی را افزایش دهد.

از این طریق باعث افزایش  مصرف خوراک و بهبود تغذیه و گوارش می شود. دیواره سلولی مخمر جاذب اکراتوکسین و زیرالنون است .

 

۱-۲- ترکیب اسیدهای آلی و نمک

توکسین بایندرهای دارای اسیدهای آلی و نمک ها می توانند PH محیط را پایین آورده و شرایط را برای رشد

قارچها و کپکها  نامناسب می نمایند. این نوع باعث اثربخشی بیشتر توکسین بایندر می شوند. توکسین بایندرها

می توانند با تغییرشکل زیستی توکسین ها اثر خود را اعمال کنند.

بنابراین میکروارگانیسم هایی که در توکسین باندر موجود است، آنزیم های اختصاصی ترشح می کنند که ساختار

شیمیایی  دسته ای از مایکوتوکسین ها  را تغییر می دهد و به این طریق آنها را به مواد غیرسمی  تبدیل می کند.

علاوه بر آن این میکروارگانیسم ها از طریق حذف رقابتی می توانند جایگزین باکتری های بیماری زا شوند. توکسین بایندر

می تواند از طریق محافظت  زیستی عمل کند به این صورت که ممکن است توکسین باندر حاوی ترکیبات گیاهی

و جلبکی خاصی باشد.   توکسین بایندرها به علت دارا بودن خواص  درمانگری و بهبود در سیستم ایمنی و محافظت از کبد،

می توانند با اثرات سوء  مایکوتوکسین ها مقابله کند و به این روش محافظت زیستی خود را اعمال کند.

نسل جدید توکسین بایندرها از هیدرولیز دیواره سلولی برخی از گیاهان بدون کمک حلال بدست آمده و دارای ساختار پلیمر

غیرقابل حل است.  این مواد با وزن مولکولی ۱۰۰۰۰ دالتون، دمای ۱۲۰ درجه را تحمل می کند. همچنین قابلیت باند کردن

مایکوتوکسین در غذای موجود در شکمبه و روده  می باشد  و با عمل آنتی اکسیدانی قوی، قارچ ها و کپک ها را کنترل می کند.

یک توکسین بایندر مناسب، می بایست دارای ویژگی های زیر باشد:

۱- دارای ظرفیت جذب بالا

۲-  موثر بر قارچ های مختلف

۳- طعم خوراک را تغییر ندهد

۴- افزایش ضریب تبدیل خوراک

۵- تقویت سیستم ایمنی و موجب افزایش تیتر آنتی بادی شود و پاسخ مناسب به واکسیناسیون

۶- برای ماشین آلات تولید خوراک، خورنده نباشد

۷- نسبت به حرارت بالا و دمای پلت مقاوم باشد

۸-  فاقد دوره ی منع مصرف بوده و بتوان همزمان آن را با تمام افزودنی ها استفاده کرد

۹- علاوه بر جذب توکسین ها از کلوخه شدن خوراک جلوگیری کند

۱۰- اقتصادی باشد

۱۱- سایر موادغذایی را باند نکند

۱۲- فاقد سمیت و فلزات سنگین باشد

PH -13جمعیت میکروبی مدفوع را تحریک کند و با کم کردن آمونیاک موجب کاهش بوی بد مدفوع و خنثی شدن

شود.

 

در انتخاب توکسین بایندر باید نکات زیر را نمود :

۱- با توجه به کثرت سموم قارچی ، توکسین بایندر باید بتواند وسیع الطیف باشد و

به طیف وسیعی از مایکوتوکسین ها اتصال یابد.

۲- با دز مصرف کم از توکسین بایندر جواب مناسب گرفته شود. زیرا دز بالای مصرف

از توکسین بایندر علاوه بر ضرر اقتصادی سبباشغال شدن فضای جیره توسط یک جزء غیر مغذی می شود.

۳- پایداری فعالیت توکسین بایندر به اندازه کافی قوی نباشد این امکان وجود دارد که سموم در قسمتهای

انتهایی دستگاه گوارش  از جاذب جدا شوند و مجددا فعالیت خود را آغاز کنند.

۴- بالا بودن ظرفیت جذب سموم قارچی جهت جذب آلودگی های بالای سموم قارچی و بالا بودن

میل ترکیبی جهت جذب آلودگی های کم سموم قارچی.

۵- ارایه اطلاعات توکسین علاوه بر شرایط آزمایشگاه باید شرایط محیط داخل بدن را نیز داشته باشد.

۶- مایکو توکسین ها طی مدت ۳۰ دقیقه توسط دستگاه گوارش جذب می شوند.  از آنجائیکه بیشترین

مقدار جذب سموم از طریق قسمت ابتدایی  دستگاه گوارش صورت می گیرد عمل سریع یک

جاذب سموم قارچی بسیار با اهمیت است .

۷- بهترین انتخاب ترکیب جاذب های سیلیکاتی و دیواره مخمری  و سم زداهای بیولوژیکی می باشد.

۸- یک توکسین بایندر خوب باید تمایل کمی به اتصال به ویتامین ها و مواد معدنی و یا سایر مواد مغذی جیره داشته باشد.

۹- همچنین باید پایدار در شرایط انبارداری و مقاوم به گرما در ساخت پلت یا مخلوط کردن در اکسترودر باشد.

 

نتیجه گیری:

موثرترین توکسین بایندرها برای تامین سلامتی دام ها ترکیبات آلومینوسیلیکاتی هستند. در شرایطی که آلودگی

خوراک دام و طیور شدید  باشد یا سایر سموم  قارچی هم درخوراک وجود داشته باشند. استفاده از توکسین بایندرهای

ترکیبی(چند جزئی) نتایج خوبی در جذب  سموم قارچی، تامین سلامتی خوراک دام و طیور و کاهش اثرات

آن برای حیوانات و انسانها دارد. مکانیسم عمل ترکیبات توکسین بایندر های چند جزئی شامل جذب یونی آفلاتوکسین ها

از طریق آنیون های ساختار مواد، ایجاد اتصال  گلیکوپروتئینی با  آفلاتوکسین ها ، هیدراتاسیون باند غیر اشباع در حلقه

فورانی آفلاتوکسین ها و تبدیل آنها به ترکیبات بی خطر همی استال، صورت می گیرد.

مصرف توکسین بایندر ها میتواند بر افزایش قدرت ایمنی بدن حیوانات در مقابل بیماری ها تاثیر زیادی داشته باشد.

این موضوع باعث کاهش نیاز به مصرف آنتی بیوتیک ها در دام و طیور می شود و امکان تولید

گوشت و شیر ارگانیک و بدون آنتی بیوتیک را فراهم می کند.

 



دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *