بررسی و آزمایشات بنتونیت بر روی خوراک دام و طیور
اثرات بنتونیت در خوراک دام و طیور از ابتدای کشف بنتونیت مثبت بوده است. دلیل این تاثیر بسیار مثبت و چشم گیر از ماده ای به نام بنتونیت هنوز دقیق کشف نشده است اما به هر حال برخی از این تاثیرات مثبت چشم گیر که بر اساس آزمایشات بدست آمده است عبارتند از: کمک به دستگاه گوارش دام و طیور در هضم – ویژگی بافری بودن بنتونیت – وجود مواد مغذی مفید در بنتونیت که آن را جزو واجبات جیره غذایی دام و طیور قرار داده است.
یکی از تحقیقاتی که در دهه ۸۰ درباره ی خواص بنتونیت بر رشد و نمو دام و طیور انجام شد ، علت این بازدهی مثبت برای دام و طیور و تلفات ماهی ها مورد مطالعه قرار گرفت. مواد و آزمایشات این تحقیق از این قرار است:
برای اضافه کردن بنتونیت به خوراک دام و طیور، ماهی قزل آلا تهیه و آسیاب شد و سپس مقدارهای متفاوتی با ۵ نوع بنتونیت مورد بررسی قرار گرفت و پلت گردید.
اولین آزمایش با مقدار۲ – ۵ – ۱۰ درصد بنتونیت در خوراک انجام شد. دومین آزمایش با مدل های دیگری از بنتونیت انجام شد که با مقدار ۲ – ۵ – ۱۰ – ۱۵ درصد بنتونیت انجام شد. سومین آزمایش دو مدل بنتونیتی که در آزمایش اول و دوم نتیجه مطلوبی گرفتند را مورد بررسی قرار داد که با مقدار ۵ – ۱۰ درصد از خوراک انجام شد و در آخر بنتونیت دیگری با هدف دیگری فقط بر روی خوراک تجاری دام و طیور انجام شد.
نتیجه آزمایش اول
وجود بنتونیت در خوراک قزل آلا رنگین کمانی باعث بالا رفتن نرخ رشد، کاهش هزینه های غذایی، بالا رفتن وزن حیوان و تغییر در میزان در نظر گرفتن درصد مواد در خوراک شد.
نتیجه آزمایش دوم
فقط بنتونیت نوع ۳ در این آزمایش باعث بهبود عملکرد شد. اگر از ۱۰درصد بنتونیت در خوراک استفاده شود، بازدهی و جذب غذایی ۱۴ درصد افزایش پیدا می کند و همچنین در خرید خوراک برای دام و طیور ۲۰ درصد سود ایجاد می کند. زمانی که از ۱۵درصد بنتونیت در جیره غذایی استفاده شد علاوه بر عدم بهبود، موجب ایجاد تلفات و کم شدن رشد شد.
نتیجه آزمایش سوم
این آزمایش حدودا ۳ ماه طول کشید تا به نتیجه ثابت برسد. در این آزمایش ۳نوع بنتونیت مورد آزمایش قرار گرفت که در مقدار ۵ تا ۱۰ درصدی نتایج با آزمایشات اول و دوم مطابقت داشت و در مورد تلفات ناشی از استفاده ۱۵ درصدی بنتونیت به این نتیجه رسیدند که این مقدار از بنتونیت در خوراک موجب متورم شدن و از بین رفتن بافت های بدنی حیوان می شود که می تواند به علت عادت نداشتن حیوان به این شیوه ی خوراک دهی و عدم دریافت مواد مغذی لازم در خوراک به علت وجود مقدار زیاد بنتونیت باشد.
نتایج کلی تحقیقات
۱- نوع بنتونیت مورد استفاده برای خوراک دام و طیور بسیار در رشد تاثیر دارد. بعضی از بنتونیت ها خوراک را روان میکند که موجب هضم بهتر می شود و بعضی میتواند موجب سفت شدن و تلفاتی از جمله مرگ شود. منطقه تشکیل بنتونیت در نوع و کیفیت آن تاثیر دارد.
۲- بهترین مقدار بنتونیت در جیره غذایی ۱۰ درصد می باشد.
۳- گرم یا سرد بودن آب می تواند بر روی میزان تاثیرگذاری بنتونیت در رشد اثر بگذارد. در آزمایش دوم دمای بالای آب تاثیر مثبت تری نسبت به دمای پایین داشت.
۴- نوع خوراکی که بنتونیت به آن اضافه میکنیم بسیار در نتیجه گیری تاثیر داشت. خوراک هایی که خیلی خالص بودند و سویا بسیار در آن وجود داشت باعث تاثیر منفی در روند رشد داشت.
۵- نتایج این آزمایشات در مقیاس آزمایشگاهی بود و اگر به صورت عملی انجام شود، صرفه جویی خواهد شد و تاثیرات کلی دیگری را شاهد خواهیم بود.
تحقیقات عملی بنتونیت در خوراک دام و طیور
نتایج به دست آمده از این تحقیقات عبارتند از:
– مقدار اکسیژن و دی اکسید کربن موجود در آب، سرعت هضم، جذب مواد مغزی موجود در خوراک، جذب باکتری های مفید برای گوارش از جمله عواملی هستند که تحت تاثیر دما و ph آب قرار میگیرند
– بنتونیت، آمونیاک آب را کنترل می کند و در مواقع لزوم با میزان مشخصی بنتونیت می توان میزان آمونیاک را کاهش داد.
– بنتونیت قابلیت جذب چربی های اکسید شده، نیتریت ها و سموم را دارد که می تواند برای دام مقید باشد.
– آزمایشات انجام شده در ایران توانسته است علاوه بر مواد ذکر شده، سم های گیاهی و سم های کشاورزی موجود در جیره دام و طیور را نیز جذب کند
– آفلاتوکسین ها موادی بسیار مضر برای دام و طیور هستند که در ایران، در خوراک وجود دارد و دلیلی برای استفاده ۱۰۰درصدی از بنتونیت فراهم کرده اند
– آزمایشات مختلفی برای رسیدن به مقدار استاندارد بنتونیت در خوراک انجام شده است اما همه آن ها یک مقدار را نشان نمیدهد. در هر صورت مقدار بین ۵ تا ۱۰درصد آن در هر نوع خوراک و دمایی مفید بوده است و خاصیت جذب سموم و کمک به هضم غذا توسط بنتونیت در همه آزمایشات تایید شده است.
مطالب مرتبط:
- نقش بنتونیت در تغذیه دام و طیور
- نقش بنتونیت در تغذیه دام و طیور (بخش دوم)
- مزایای استفاده از بنتونیت فعال
- مقایسه مارکونیت و بنتونیت به عنوان کاهنده مقاومت زمین
- بنتونیت و انواع آن
- کلوخه بنتونیت سدیک و کلسید
- بنتونیت فراوری شده در کشاورزی
- بنتونیت چیست؟