بیست نکته مهم در پرورش گاو شیری
شاید بیش از داشتن یک گله گاو با نژاد خالص و عالی و همچنین امکانات بالا،
وجود یک مدیر قوی و آگاه بتواند یک دامداری را به یک دامداری نمونه و با تولید و رکورد بالا تبدیل کند.
مدیری که علاوه بر تجربه از علم روز نیز مطلع بوده و آن را به خوبی بکار ببرد.
اما گاهی توجه به نکات کوچک اما مهم و کاربردی که گاهی به آن توجه نمی‌شود،
می‌تواند راه حل بسیاری از مشکلات به وجود آمده در گله باشد و در نتیجه راندمان و
رکورد گله را تا حد زیادی بهبود بخشد. در ادامه به تعدادی از این نکات اشاره می‌کنیم:
۱- بزرگ‌ترین نیاز گاو انرژی و بعد از آن پروتئین است.
۲- اثر تغذیه در پروتئین شیر، کمتر از چربی شیر است.
۳- جیره‌های کم انرژی، پروتئین شیر را بین ۱/۰ تا ۳/۰ واحد کاهش می‌دهند.
۴- در جیره‌هایی که مواد خشبی زیادی دارند، پروتئین شیر کاهش می‌یابد.
۵- استفاده از منابع پروتئینی مختلف در جیره گاوهای شیری،
باعث بهتر شدن کیفیت جیره می‌شود.
۶- حداقل میزان توصیه شده علوفه در ماده خشک جیره‌های غذایی ۴۰ تا ۶۰ درصد می‌باشد.
۷- مصرف ماده خشک دام، مقداری است که حیوان در طی روز می‌خورد،
نه آن مقداری که در آخور ریخته می‌شود.
۸- گاوها به ازای هر ۴۵۰ گرم ماده خشک مصرفی، حدود ۹۰۰ گرم شیر تولید می‌کنند.
۹– توجه عوامل کاهش مصرف ماده خشک در گاوها که خود شامل موارد ذیل است:
– کاهش ماده خشک جیره
– خالی بودن آخورها و گرسنگی گاوها
– کمبود فضای آخور و تراکم زیاد در جایگاه
– بالا بودن مواد خشبی جیره
– کم بودن آبشخور وعدم دسترسی به آب
– کپک زدگی خوراک
– استرس گرمایی و عدم تهویه مناسب
– خوش‌خوراکی پایین خوراک و استفاده از علوفه بی‌کیفیت
۱۰- یکی از موثرترین روش‌ها برای تغذیه گاوها براساس توان تولیدی، دسته‌بندی آنها است.
دام‌ها را می‌توان براساس سطح تولید شیردهی، روزهای شیردهی و وضعیت تولید مثلی دسته‌بندی نمود.
۱۱- همیشه باید آب و خوراک در اختیار دام باشد و آخورها تمیز نگه داشته شوند.
۱۲- اگر گاوها آب نخورند، شیر تولید نمی‌کنند و اگر آب سالم و تازه مصرف‌کننده ، شیر بیشتری تولید خواهند کرد.
۱۳- حداقل هفته‌ای دو بار باید آبخوری‌ها نظافت شوند تا از تجمع باکتری‌ها جلوگیری شده وآلودگی‌های آب کاهش یابد.
۱۴- تنش حرارتی در گاوهای شیری یکی از عوامل کاهش تولید شیر و باروری در تابستان است.
۱۵- دمای مناسب برای گاوهای شیری بین ۳ تا ۱۹درجه سانتی‌گراد است.
در صورتی که دمای هوا از ۲۷ درجه سانتی‌گراد بالاتر رود، مصرف ماده خشک دام‌ها کاهش می‌یابد
و در دمای بالاتر از ۳۲ درجه، تولید شیر بین ۳ تا ۲۰ در صد کمتر می‌گردد.
۱۶- اگر نسبت کنسانتره به علوفه در جیره‌های غذایی نامناسب باشد و بیش از ۶۰ درصد جیره غذایی
کنسانتره بکار رود PH شکمبه کاهش یافته، دام دچار اختلالات متابولیکی شده
و تولید شیر آن کم می‌شود و ممکن است بر تولید مثل اثر منفی بگذارد.
۱۷- برای جلوگیری از ایجاد گاوهای خشک چاق در گله باید از جیره‌های کم انرژی در انتهای دوره شیردهی و در دوره خشک استفاده نمود.
۱۸- اگر تلیسه‌ها در هنگام بلوغ چاق بوده باشند، پس از زایمان شیر قابل انتظار را تولید نخواهند کرد.
۱۹- گاوها را بلافاصله پس از شیر دوشی تغذیه نمایید تا حداکثر مصرف ماده خشک را داشته باشند.
۲۰- خوراک بسیار مرطوب (خوراکی که بیش از حد مجاز مرطوب باشد) تولید بزاق را کاهش داده
و در نتیجه باعث افتPH شکمبه و اسیدی شدن آن می‌شود.